Terugblik workshop Sustainable Development Goals in het mbo
Nieuws
Tijdens de bijeenkomst voor mbo-docenten Groene Ruimte, Agro en GGGI op 11 november 2025 gingen de deelnemers samen aan de slag met de vraag: Hoe verbinden we de Sustainable Development Goals (SDG’s) aan ons vak en het onderwijs? Onder begeleiding van Marjan Nijenbanning verkenden de deelnemers in een interactieve workshop de zes stappen naar duurzaam onderwijs. Ze reflecteerden op hun eigen lessen, wisselden voorbeelden uit, benoemden kansen en obstakels en droomden over hoe duurzaam leren er idealiter uit zou zien.
SDG’s verbinden aan het vak
De docenten denken vooral praktisch en contextgericht: duurzaamheid krijgt betekenis in concrete handelingen, projecten en samenwerkingen. Genoemde voorbeelden waren: materiaal inkopen bij de kringloop, onderzoek naar waterkwaliteit, circulaire projecten met accugereedschap, ontwerpen van bomenhuizen, eetbare tuinen, biodiversiteit, precisielandbouw en samenwerking met bedrijfsleven en gemeenten.
De voorbeelden raken vooral aan de volgende Sustainable Development Goals:
- 4: onderwijs
- 6: schoon water
- 12: circulaire productie
- 13: klimaatactie
- 15: leven op het land
- 17: partnerschap
De docenten zien duurzaamheid nadrukkelijk als onderwijspedagogisch vraagstuk: studenten leren verantwoordelijkheid nemen, samenwerken en bewust kiezen.
Studenten als medeontwerpers
Een deel van de docenten zou studenten meer eigenaarschap willen geven: studenten zelf thema’s laten kiezen, meedenken over het curriculum, brainstormen over hun ideale leeromgeving en leren van duurzame professionals. Hierin verschuift de rol van docent van kennisoverdrager naar ontwerper en coach.
Verbinding met bedrijfsleven en gemeenschap
De docenten zien samenwerking als sleutel tot duurzaam leren. Ideeën waren onder andere: discussievormen tussen bedrijfsleven, studenten en brancheorganisaties, projecten met gemeenten rond zwerfafval of regentonacties, en cross-overs tussen opleidingen. Dit sluit aan bij de ‘Whole School Approach’: leren, bedrijfsvoering en omgeving in samenhang ontwikkelen.
Ecologische bewustwording en betekenis
De natuur en de fysieke leefomgeving spelen een centrale rol. Docenten willen leren zichtbaar, tastbaar en voelbaar maken: buiten leren, aandacht voor klimaat, water en biodiversiteit en bewustwording van consumptiepatronen.
Wat houdt ons nog tegen?
De intrinsieke motivatie is groot, maar randvoorwaarden vormen een uitdaging: tijd, geld, complexiteit, onzekerheid en zorgen over het klimaat. De roep om structurele ondersteuning en professionele ruimte klinkt unaniem.
Als tijd en geld geen rol spelen
De docenten schetsten een kleurrijk toekomstbeeld: groene schoolterreinen, zelfvoorzienende projecten, minder regels, kleinere groepen, vakoverstijgende samenwerking en duurzaamheid als vanzelfsprekend onderdeel van onderwijs.
Morgen al aan de slag
De docenten formuleerden concrete vervolgstappen zoals in gesprek gaan met studenten, een inspirerend verslag schrijven, het boek ‘De Fijne Stad’ bestellen, thema’s integreren in het curriculum, insectenhotels bouwen, oesterzwammen kweken en een studentendenktank opzetten.
Wat is er nog nodig?
De docenten geven aan dat de juiste randvoorwaarden essentieel zijn. Denk aan borging in beleid, vrije invulling van programma’s, ruimte voor leven lang ontwikkelen, concrete taal in plaats van containerbegrippen, draagvlak, tijd, budget en ondersteuning bij praktische opdrachten.
Conclusie
De workshop liet zien dat de basis voor duurzaam onderwijs volop aanwezig is. Docenten hebben ideeën, verbeeldingskracht en motivatie – ze willen duurzaamheid zichtbaar maken en studenten helpen betekenis te geven aan hun toekomst. Wat ze nodig hebben is tijd, ruimte, samenwerking en een gezamenlijke taal om duurzaamheid te verankeren in goed onderwijs.
Meer weten? Kijk op deze pagina over het practoraat of mail je vraag naar m.nijenbanning-pot@terra.nl – bijvoorbeeld als je benieuwd bent hoe je ambassadeur van het practoraat kunt worden. Bezoek ook het platform Leren voor Morgen: daar inspireren docenten, scholen en practoraten je met kennis over – en goede voorbeelden van – duurzaam onderwijs, inclusief het opzetten en runnen van Green Offices.